Sistit nedir?
Sistit yani idrar yolu enfeksiyonu genellikle idrar yolunun herhangi bir bölümünün veya tümünün bakteriyel bir enfeksiyonunu ifade eder.
İdrar Yolu Enfeksiyonları (Sistit): Belirtileri, Tanı ve Tedavisi
Sistit köpeklerde, özellikle dişilerde yaygındır, ancak 10 yaşından küçük kedilerde nadirdir. Bununla birlikte, 10 yaşından büyük kediler, genellikle diğer hastalıklarla (özellikle kronik böbrek hastalığı) ilişkili olan bir sistit için daha yüksek risk taşır.
Sistitin Belirtileri
Bakteriyel bir sistit ile ilişkili semptomlar olabilir veya olmayabilir. Semptomlar genellikle üriner sistemin hangi bölümünün veya bölümlerinin enfekte olduğuna bağlıdır.
Mesane (idrar kesesi) en sık enfekte olur, bu durumda sıklıkla sık idrara çıkma (poliüri) belirtileri görülür. Diğer belirtiler arasında idrarda kan (hematüri), idrar yaparken zorlanma, kötü kokulu idrar, uygun olmayan yerlere idrar yapma, idrarı tutamama ve az miktarda idrar yapma veya idrara çıkma duruşu sırasında hiç idrar yapmama yer alabilir.
Daha az yaygın olarak, bakteriyel bir sistit bir veya her iki böbreği içerebilir. Belirgin semptomlar mevcut olmayabilir ancak ateş, karın ağrısı, iştahsızlık, uyuşukluk, idrarda kan veya kusmayı içerebilir.
Üreme açısından sağlam köpek ve kedilerde, enfeksiyon aynı zamanda genital sistemin kısımlarını da (dişilerde uterus veya erkeklerde prostat) içerebilir ve klinik belirtiler bu bölgelerdeki enfeksiyonla ilgili olabilir.
Tanımlanan bu semptomlar her zaman bir idrar yolu enfeksiyonu olduğu anlamına gelmez. Bu sorunların tümü, bir sistit dışındaki hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilir. Örneğin, 10 yaşından küçük birçok kedide sistit yoktur, bunun yerine steril mesane iltihabı (steril sistit) veya idrar taşları vardır. Gözlenen semptomlar, bir sistit ile görülenlerle aynıdır.
Sistit Teşhisi
Sistiti teşhis etmek için, veterineriniz evcil hayvanınızdan steril bir idrar örneği almalıdır. İdrar toplamanın en iyi yöntemi, vücut duvarından mesaneye bir iğnenin sokulduğu ve idrarın bir şırınga ile çıkarıldığı, sistosentez adı verilen bir tekniktir. Bu teknik evcil hayvanınız için çok güvenli ve acısızdır.
Sizin aldığınız idrar numuneleri veya yerden veya ofis muayene masasından alınan numuneler her zaman kontamine numunelerdir ve enfeksiyonu belirlemek için değerlendirmeye uygun değildir.
Veterineriniz bu idrar örneğini analiz edecek (idrar tahlili) ve küçük bir miktarı mikroskop altında inceleyecektir. Bakterilerden biri veya her ikisi birden veya artan sayıda beyaz kan hücresi varsa, veterineriniz idrar kültürü yapılmasını önerecektir. Beyaz kan hücrelerinin varlığı, enfeksiyonun mevcut olduğu anlamına gelir, ancak mutlaka bir idrar yolu enfeksiyonu olduğu anlamına gelmez.
Aynı şekilde, bağışıklık sistemi baskılanmış veya idrarı yüksek oranda seyreltilmiş bir hayvanda bir sisti mevcut olabilir, ancak idrar tahlili beyaz kan hücrelerini veya bakterileri ortaya çıkarmayabilir. Bir idrar kültürü, bir idrar yolları enfeksiyonu varlığını doğrulamak için en iyi yöntemdir.
İdrar kültürü, toplanan idrarın küçük bir kısmının bakterileri kültürü çalışacak bir laboratuvara gönderilmesini içerir. Bakteri üremezse, bir sistitin mevcut olması olası değildir. Bakteri ürerse, bakteri tanımlanır ve laboratuvar tarafından antibiyogram duyarlılık testi yapılır. Antibiyogram duyarlılık testinin tamamlanması genellikle iki ila beş gün sürer.
Bazı hayvanlarda, kan çalışması veya görüntüleme çalışmaları (radyografiler veya ultrason) gibi ek testler gerekebilir çünkü bakteriyel bir sistit diğer hastalıkların (mesela; mesane taşları, kronik böbrek hastalığı, kedi lösemisi) bir sonucu olarak veya bunlarla kombinasyon halinde ortaya çıkabilir.
Kedinizin veya köpeğinizin idrar yapamama gibi bir sorun olduğunu düşünüyorsanız acil veterinere gitmeniz gerekebilir.
Sistit Tedavi
Bakteriyel sistitleri tedavi etmek için antibiyotikler reçete edilir. Tedavinin süresi birçok faktöre bağlıdır: evcil hayvan türü (köpek veya kedi), hayvanın yaşı, bunun ilk idrar yolu enfeksiyonu mu yoksa tekrarlama mı olduğu, bakteri organizması, bakterilerin hangi antibiyotiklere duyarlı olduğu ve başka faktörlerin olup olmadığı. .
Basit (veya komplike olmayan) bir sistit, öncelikle kısırlaştırılmış dişi köpeklerde görülür ve sistemik hastalık veya karmaşık hastalıklarla ilişkili değildir. Bu durumda, antibiyotikler tipik olarak 7 ila 14 gün süreyle verilir.
Komplike bir Sistit, bir veya daha fazla komplike hastalık olduğunda veya sistit tekrarlıyorsa ortaya çıkar. Genç kediler nadiren bir sistit geçirir ve yaşlı kedilerde sistit genellikle kronik böbrek hastalığı ile komplike hale gelir. Karmaşık bir hastalığa başka bir örnek, diabetes mellitus veya hiperadrenokortisizmdir (Cushing hastalığı) .
Karmaşık bir sistiti olan hayvanlarda, üç ila altı hafta süreyle antibiyotikler önerilebilir.Sistitin kontrol altında olduğundan emin olmak için tedavi sırasında bir noktada ve ardından sistitin temizlendiğinden emin olmak için antibiyotik tedavisi bittikten sonra bir idrar kültürü önerilecektir.
İdrar kültürü ve duyarlılığına dayalı hızlı ve uygun antibiyotik tedavisi, bakteriyel bir İYE’yi yok etmenin en iyi yoludur.
Sistiti Önleme
Çoğu durumda, bir sistiti önlemek için özel hiçbir şey yapılamaz. Klinik belirtiler tekrarlarsa köpeğiniz veya kediniz yeniden değerlendirilmelidir.
Karmaşık sistitlerde, veterineriniz, Sistitin tekrarlamadığından veya kontrol altında olduğundan emin olmak için evcil hayvanınızı periyodik olarak değerlendirmelidir. Komplikasyon yaratan faktörlere sahip bazı hayvanlarda, bir sistitin tekrarını önlemek için uzun süreli bir üriner antiseptik veya antibiyotik verilmelidir.